poniedziałek, 30 czerwca 2014

Krwawy lodowiec na Antarktydzie
























Na Wykopie ledwie lakoniczna wzmianka, tutaj opiszę krwawy lodowiec szerzej. Blood Falls to dziwaczny glacjalny twór odkryty przez australijskiego geologa Griffitha Taylora w 1911 roku, a wypływający z antarktycznego lodowca Taylor, który wpływa do jeziora Bonney. Wodospad z rozpadliny lodowca ma kolor jasnej czerwieni - z początku naukowcy byli pewni, iż odpowiadają za to algi; obecnie stwierdzono, że to jednak bakterie żywiące się siarką i żelazem w pozbawionej (rozpuszczonego) tlenu wodzie uwięzionej pod lodem od dwóch milionów lat. 400 metrów pod pokrywą lodową lodowca Taylor kryje się zimne sub-glacjalne jezioro - jego wody przesiąkają przez lód tworząc krwawy wodospad. Na lodzie pojawia się pomarańczowy ślad gdy bogata w żelazo woda rdzewieje przy kontakcie z powietrzem. Owo słone sub-glacjalne jezioro (trzy razy bardziej słone niż woda morska i zbyt słone, by zamarznąć) być może jest częścią morskiego systemu fiordów odgrodzonego po zamknięciu się lodowca 1.5-2 miliony lat temu. Krwawy wodospad pozwala glacjologom czy geomikrobiologom badać mikroby bez konieczności odwiertu w lodzie a la podlodowcowe jezioro Wostok, a co za tym idzie możliwości kontaminacji jego wód. Według Jill Mikucki, która przez 6 lat zbierała próbki wody z Blood Falls testy wykazały obecność 17 różnych typów mikroorganizmów w pozbawionej (rozpuszczonego) tlenu wodzie. Genetyczna analiza wykazała, iż owe 17 typów mikroorganizmów jest spokrewnionych z innymi mikroorganizmami używającymi siarczanów zamiast tlenu do oddychania. Potrafią one zmodyfikować siarczany do pewnej formy nie używając ich wprost do oddychania. Wreszcie woda została wzbogacona rozpuszczalnym żelazawym żelazem - organizmy przekształciły nierozpuszczalne żelazowe żelazo w formę rozpuszczalną. Najlepsze wytłumaczenie... organizmy żyjące w sub-glacjalnym jeziorze używają siarczanów jako katalizatorów by 'oddychać' żelazowym żelazem i metabolizować ograniczone zasoby materii organicznej uwięzione z nimi pod lodem. Suche Doliny McMurdo, gdzie znajduje się Krwawy Wodospad (Blood Falls) słyną z bezlitosnego katabatycznego wiatru spływającego z pochyłości lodowca w kierunku morza, zimnego i suchego. Wiatr ów czyści grunt ze śniegu i lodu. W Suchych Dolinach McMurdo znajdują się liczne skute lodem jeziora, każde chemiczne różne od innych m.in. zaprezentowane na zdjęciu jezioro Fryxell. Sub-glacjalne jeziora Antarktydy to coś niesamowitego. Całkowicie 'obce' ekosystemy, które budzą zainteresowanie astrobiologów poszukujących śladów życia w kosmosie (np. na Europie, księżycu Jowisza). Adaptacja. Adaptacja ponad wszystko. W czasach "Ziemi Śnieżki" i ekstremalnej Epoki Lodowcowej.

1 komentarz: