poniedziałek, 23 listopada 2015

Tim Spector "Jednakowo odmienni" - recenzja

Ostatnio trochę opuściłem się w lekturze książek popularnonaukowych, ale nadal czytam mnóstwo. Nie wyobrażam sobie życia bez stymulującej intelekt książki pod ręką. Z wykształcenia jestem humanistą, z zamiłowania typowym geekiem, którego od kilku lat pasjonują nauki ścisłe. Chciałem zatem liznąć trochę wiedzy z epigenetyki, zatem trzeba było zaopatrzyć się w książkę epidemiologa genetycznego Tima Spectora "Jednakowo odmienni: Dlaczego możemy zmienić swoje geny", którą wzorcowo przetłumaczyła redaktor Wiedzy i Życia Olga Orzyłowska-Śliwińska. Spector uchodzi za autorytet w zakresie badań bliźniąt jednojajowych i w książce wskazuje iż warto skupić się nie tylko na ich podobieństwach, ale przede wszystkim na dzielących bliźnięta różnicach. Jako przykład niech posłużą słynne irańskie bliźniaczki zrośnięte głowami Ladan i Laleh, które w 2003 roku zmarły w wyniku nieudanej operacji ich rozdzielenia. Obie pragnęły zostać rozdzielone, gdyż charakteryzowały się odmiennymi zainteresowaniami i aspiracjami. Skąd zatem biorą się wśród bliźniąt jednojajowych takowe różnice np. w zakresie religijności, temperamentu seksualnego czy podatności na dane choroby, skoro ich środowisko i geny są identyczne? Tutaj do akcji wkraczają mechanizmy epigenetyczne, które Spector nakreśla bez zbytniego wchodzenia w szczegóły. Dla naukowców zawodowo zajmujących się epigenetyką może to być rozczarowanie, dla mnie nie było. Dużo w "Jednakowo odmiennych" cytatów pochodzących od par bliźniąt jednojajowych, które ilustrują ich przypadki. Autor, aby dodatkowo przykuć uwagę czytelników w poszczególnych rozdziałach omawia m.in. podłoże genetyczne ("geny") homoseksualizmu, niewierności, autyzmu, nowotworzenia, religijności czy otyłości. Wniosek po lekturze tej zajmującej książki jest następujący: nie jesteśmy niewolnikami naszych genów (ciekawe co na to autor "Samolubnego genu" Richard Dawkins?), gdyż wydarzenia w naszym życiu i wybory, które powzięliśmy w przeszłości (tak samo jak wydarzenia w życiu naszych przodków i ich wybory) łączą się z naszymi dziedziczonymi genami kształtując w pełni zindywidualizowane jednostki.

Krótko, zwięźle i na temat w artykule Gazety Wyborczej: http://wyborcza.pl/1,75400,17451931,Co_rzadzi_twoim_DNA__Geny_to_nie_wszystko___naukowcy.html

Na zdjęciach bliźniaczki jednojajowe grające na harfach Camille i Kennerly Kitt oraz schemat przedstawiający dwa podstawowe mechanizmy epigenetyczne, czyli metylację DNA oraz modyfikację histonów.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz